[С. 125.]
[С. 513-514.]
«№ 191. 2
чэрвеня 1863 г., м. Ракаў Мінскага пав. — Рапарт ваеннага начальніка 2 стану
Мінскага пав. паручніка Кавалеўскага ваеннаму начальніку Мінскага пав.
палкоўніку Воранаву аб асобах са стану, якія прынялі ўдзел у паўстаньні.
Пристав 2 стана Минского уезда отзывом своим 31 истекшего
мая за № 56 меня уведомил, что, по сделанным им справкам, для присоединения к
мятежникам из проживающих во 2 стане отлучились следующие лица, а именно: с
имения Тупальщины [* Тупальшчына.] вдовы помещицы Жебровской сын Николай Жебровский [* Мікалай
Жаброўскі, які 24. 05. 1863 пакінуў Тупальшчыну і разам са Станіславам Рэмпелем
далучыўся да паўстанцаў, пасьля паўстаньня эмігрыраваў (НГАБ. - Ф. 295. - Воп.
1. - Спр. 1643. - Арк. 74; Ф. 296. - Воп. 1. - Спр. 19. - Арк. 11-13 адв.; Ф.
296. - Воп. 1. - Спр. 89. - Арк. 7, 29, 67, 85).], с имения Душково [* Душкава.] помещик Станислав Ремпель [* Пасьля ўдзелу ў
паўстаньні Станіслаў Рэмпель добраахвотна зьявіўся да рас. улад, таму ў хуткім
часе пасьля арышту быў вызвалены, а сэквэстар з яго маёмасьці зьняты (НГАБ. -
Ф. 27. - Воп. 1. - Спр. 736; Ф. 296. - Воп. 1. - Спр. 19. - Арк. 11-13 адв.; Ф.
296. - Воп. 1. - Спр. 25. - Арк. 113-113 адв.).], с имения Пережир [* Пярэжары.] помещика Тита Ратынского сын Рудольф Ратынский [* Рудольф
Ратынскі пасьля ўдзелу ў паўстаньні добраахвотна зьявіўся да рас. улад, таму
быў вернуты на месца жыхарства (НГАБ. - Ф. 296. - Воп. 1. - Спр. 19. - Арк.
11-13 адв.; Ф. 296. - Воп. 1. - Спр. 25. - Арк. 113-113 адв.).] и служивший там сельский обыватель [* У дак. памылкова
напісана «обуватель».] Крживицкой волости Павел Мазура [*
Дадатковыя зьвесткі пра асобу невядомыя.], с имения Выгонич [* Выганічы.] помещика Рудольфа Грушвицкого лакей
проживавшего там отставного генерала Сологуба однодворец Бобруйского уезда Глусского
общества Григорий Говоровский [* Рыгор Гавароўскі (Гаворскі) за ўдзел у паўстаньні
канфірмацыяй М. А Крыжаноўскага ад 04. 05. 1864 быў прысуджаны да пазбаўленьня
правоў стану, канфіскацыі маёмасьці і ссылкі ў Калускую арыштанцкую роту на 2
гады (НГАБ. - Ф. 299. - Воп. 1. - Спр. 579. - Арк. 298-307; Ф. 319. - Воп. 1. -
Спр. 479. - Арк. 9 адв.; Ф. 320. - Воп. 1. - Спр. 398. - Арк. 452; Ф. 1430. -
Воп. 1. - Спр. 52163. - Арк. 206).],
с имения Малых Кривич [* Малыя Крывічы.] помещика Владислава Свенторжецкого сын Аполинарий
Свенторжецкий [* Апалінары Свентарэцкі ўваходзіў у склад некалькіх
паўстанцкіх атрадаў і пасьля паражэньня хаваўся пад фальшывымі пашпартамі на
радзіме, але быў арыштаваны і ў 1864 г. аддадзены пад ваенны суд. Канфірмацыяй
А. Л. Патапава ад 27. 03. 1864 прысуджаны да пазбаўленьня дваранства і правоў
стану, канфіскацыі маёмасьці і ссылкі на пасяленьне ў «больш аддаленыя месцы
Сыбіры». Пасьля атрыманьня частковай амністыі перасяліўся са ссылкі ў г.
Варшаву і ў 1876 г. запісаны ў склад сталых яе жыхароў. Пакінуў свае ўспаміны
пра паўстаньне, запісаныя Зоф’яй Кавалеўскай. (НГАБ. - Ф. 295. - Воп. 1. - Спр.
1643. - Арк. 204, 219, 220; Ф. 296. - Воп. 1. - Спр. 19. - Арк. 11-13 адв.; Ф.
296. - Воп. 1. - Спр. 89. - Арк. 28; Ф. 299. - Воп. 2. - Спр. 7542; Ф. 319. -
Воп. 1. - Спр. 479. - Арк. 29 адв.; Ф. 320. - Воп. 1. - Спр. 398. - Арк. 644;
Ф. 1430. - Воп. 1. - Спр. 52163. - Арк. 535; Kоwа1еwska Z. Ze wspomnień wygnańca...).] и
находившийся там экономом неизвестного происхождения Иосиф Костржицкий [*
Аднадворац Мінскага пав. Юзаф Кастрыцкі падчас паўстаньня быў схоплены і ў 1864
г. аддадзены пад ваенны суд. Канфірмацыяй М. Мураўёва ад 16. 11. 1864
прысуджаны да канфіскацыі маёмасьці і, верагодна, ссылкі з пазбаўленьнем правоў
стану (НГАБ. - Ф. 160. - Воп. 2. - Спр. 682. - Арк. 21; Ф. 162. - Воп. 1. -
Спр. 116. - Арк. 171; Ф. 295. - Воп. 1. - Спр. 1643. - Арк. 92 адв., 104 адв.;
Ф. 534. - Воп. 1. - Спр. 14. - Арк. 9).],
с фольварка Лапинцы [* Лапінцы.]
сыновья Александра Цыммермана Иоахим и Андрей Цыммерманы [* Андрэй і Іяахім
Цымерманы за ўдзел у паўстаньні ў 1863 г. аддадзены пад ваенны суд, але затым,
паводле канфірмацыі М. Мураўёва ад 21. 09. 1864, вызвалены і вернуты на месца
жыхарства на парукі (НГАБ. - Ф. 295. - Воп. 1. - Спр. 1643. - Арк. 242, 244; Ф.
296. - Воп. 1. - Спр. 25. - Арк. 113-113 адв.; Ф. 1416. - Воп. 6. - Спр. 285).], с имения Першай [* Пяршаі.] графа Венедикта Тышкевича рахмистр
[* Ад пол. «rachmistrz» - рахункавод.] из крестьян Ковенской губернии и уезда
Червонодворской волости Станислав Белявский [* У сувязі з
удзелам у паўстаньні маёмасьць Станіслава Бяляўскага на падставе распараджэньня
мінскага губэрнатара ад 20. 07. 1863 і пастановы Мінскага губэрнскага
праўленьня ад 17. 08. 1863 падлягала сэквэстру (НГАБ. - Ф. 1416. - Воп. 6. -
Спр. 285).] и фельдшер
свободный сельский обыватель [* У дак. памылкова напісана «обиватель».] Першайской волости Владислав [* У дак.
напісана ў форме «Владыслав».] Адамов Тросцянко [* Уладзіслаў Трасьцянка падчас паўстаньня схоплены
рас. войскамі каля засц. Падгошкі са зброяй у руках і ў 1863 г. аддадзены пад
ваенны суд. Далейшы лёс невядомы (НГАБ. - Ф. 295. - Воп. 1. - Спр. 1643. - Арк.
224; Ф. 1416. - Воп. 6. - Спр. 285; Ф. 1418. - Воп. 3. - Спр. 1. - Арк. 70 адв.
– 71).] и фольварка Люцына [*
Відавочна, маецца на ўвазе в. Люцынка Пяршайскай вол.] помещика Кандыбы, расположенного на границе Минского с
Вилейским уездом, некто Грудинский [* Гэта быў дваранін Слуцкага пав. Аляксандр
Грудзінскі, які да паўстаньня жыў у фальв. Люцынка. Пасьля паражэньня
паўстаньня ён пэўны час хаваўся ад рас. улад, але затым быў арыштаваны і
канфірмацыяй А. Л. Патапава ад 27. 08. 1864 прысуджаны да пазбаўленьня правоў
стану, канфіскацыі маёмасьці і ссылкі на пасяленьне ў «менш аддаленыя месцы
Сыбіры» (НГАБ. - Ф. 162. - Воп. 1. - Спр. 116. - Арк. 146, 156; Ф. 295. - Воп.
1. - Спр. 1643. - Арк. 43; Ф. 299. - Воп. 2. - Спр. 6064. - Арк. 16; Ф. 319. -
Воп. 1. - Спр. 479. - Арк. 9 адв.; Ф. 320. - Воп. 1. - Спр. 398. - Арк. 644; Ф.
1430. - Воп. 1. - Спр. 52163. - Арк. 535).].
О чем для известности Вашему Высокоблагородию доношу.
Поручик Ковалевский.
НГАБ. - Ф. 1418. - Воп. 1. - Спр. 2. - Арк. 2-3. – Рукапіс».
/Паўстанне
1863-1864 гадоў у Віцебскай, Магілёўскай і Мінскай губэрнях. Дакументы і
матэрыялы Нацыянальнага гістарычнага архіва Беларусі. Мінск. 2014. С. 408-409./
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz