Яўген Кандрацьевіч Вішнеўскі нарадзіўся 1 (13) лістапада 1876 г. у павятовым месьце
Берасьце-Літоўскае Гарадзенскай губэрні (па іншых
зьвестках у Палтаўскай губэрні) Расейскай імпэрыі, належыў да дваранаў
Гарадзенскай губэрні ды быў выхаваны ў расейскім вялікадзяржаўным духу.
У 1894 г. скончыў Брэст-Літоўскую
прагімназію, а ў 1898 г. Адэскую юнкерскую пяхотную вучэльню. 1894 г.
вальнапісаны ў Брэст-Літоўскім крапасным пяхотным палку. У 1899 г. падпаручнік
7-го пяхотнага Рэвельскага палку, у 1903 г. паручнік.
У
пэрыяд руска-японскай вайны знаходзіўся ў 7-м Усходне-Сыбірскім стралковым
палку, палкавы скарбнік. Штабс-капітан (1907), палкавы ад’ютант (1910),
камандзір нестраявой роты (1912); быў на пасадзе начальніка гаспадарчай часткі
(1913). У 1-ю ўсясьветную вайну камандзір 2-й роты, капітан (1914). 6 лістапада
1914 г. быў паранены. Ад 30 студзеня 1915 г. камандзір батальёну. За баявую
доблесьць было нададзенае званьне
падпалкоўніка (1915), затым палкоўніка (1916). Часова выконваў абавязкі
камандзіра 7-го Сыбірскага стралковага палку (1916). Ад сакавіка 1917 г.
камандзір 64-го Сыбірскага стралковага палку, ад кастрычніка 1917 г. 25-го Сыбірскага
стралковага запаснога палка.
1 студзеня 1918 г. у Томску Яўген Вішнеўскі
разам з іншымі арганізаваў таемнае афіцэрскае таварыства, мэтаю якога было зьвяржэньне
бальшавіцкай улады. 27 траўня 1918 г. пры ўдзеле падпалкоўніка Анатоля Пепяляева
таемная арганізацыя зьдзейсьніла пераварот, у выніку чаго 31 траўня ў Томску
была ўсталявана ўлада “Сыбірскага ўраду” Пятра Валагоцкага. 1 чэрвеня 1918 г.
Вішнеўскі быў прызначаны камандзірам 2-го Томскага палку (потым Марыінскага).
23 чэрвеня 1918 г. ён ужо камандуе 1-ой Томскай Сярэдне-Сыбірскай стралковай дывізіяй
у складзе 1-га Сярэдне-Сыбірскага стралковага корпуса Пепяляева. Удзельнічаў у
баях на тэрыторыі Ўсходняй Сыбіры. ад 14 кастрычніка 1918 г. памагаты
камандзіра 1-го Сярэдне-Сыбірскага корпусу, а з 27 кастрычніка 1918 г. начальнік
корпуснай акругі. Загадам Вярхоўнага правіцеля А. Колчака 11 сьнежня 1918 г. Вішнеўскі
быў прызначаны Галоўным начальнікам Самара-Вуфімскага краю, кіраваў фармаваньнем
мясцовага самакіраваньня, вырашаў мабілізацыйныя ды іншыя патаньні. Пасьля таго
як у ноч на 31 сьнежня 1918 г чырвонымі была занятая Вуфа, перавёў сваё
камандаваньне ў Залатавуст, а ў сакавіку 1919 г., пасьля пераходу ўлады ў Вуфе
да белых, ізноў вярнуся туды. Ад 15 красавіка па 5 жніўня 1919 г. выконваў
абавязкі начальніка военна-адміністрацыйнага кіраваньня раёну Заходняй арміі. У
жніўні 1919 г. быў камандзіраваны ў распараджэньне галоўнакамандуючага Ўсходнім
фронтам. Са жніўня 1919 г. начальнік 7-й Сыбірскай стралковай дывізіі 1-й
Сыбірскай арміі. Удзельнік г. зв. Сыбірскага Ледзянога паходу. Ад кастрычніка
1921 г. камандзір Сыбірскага стралковага палку ў складзе войскаў Часавага
Прыамурскаго Ўраду, ад сакавіка 1922 г. камандзір 3-й асобай стралковай
брыгады. Ад восені 1921 г. па вясну 1922 г. камандзір 1-га Сыбірскага
стралковага палку. У лістападзе 1922 г. удзельнічаў у паходзе з тэрыторыі Маньчжурыі
на Хабараўск, у баях пад Валачаяўкай.
У 1922-1923 гг. Яўген Вішнеўскі удзельнічаў
у паходзе генэрала Анатоля Пепяляева
на Якуцк, каб зьліквідаваць там Савецкую ўладу, але гэтая спроба была няўдалай.
Удзельнічаў у блякадзе чырвонага атрада Яна Строда ў вёскі Сагыл-сыгі
(Сасыл-сысы). 10 траўня 1923 г. Вішнеўскі быў адпраўлены з групай вайскоўцаў Пепяляевым у Ахоцк, 22 чэрвеня 1923
г. ён выйшаў на Ахоцкае ўзьбярэжжа,
дзе быў падабраны японскай шхунай.
Праз Японію перабраўся ў Маньчжурыю і такім чынам пазьбегнуў паланеньні
чырвонымі.
Ад
1925 г. Вішнеўскі служыў касірам на Сунгарыйскіх млынах у Хайлары. Ад 1928 г.
рахункавод, упраўляючы канторай выдавецтва руска-кітайскай газэты “Гунъ-Бао”.
Сябра Далёка-Ўсходняга аддзелу Расійскага агульнавайсковага саюзу. На 18
сакавіка 1937 г. упаўнаважаны 3-го аддзела Бюро расійскіх эмігрантаў у
Маньчжурыі (БРЭМ) па групе рускіх службоўцаў выдавецтва газэты “Гунъ-Бао” ў
Харбіне (да 1937 г.). У 1938 г. брокер страхавога таварыства “Імсэн” у Харбіне.
А 1939 бугальтар тэхнічна-будаўнічага пададзелу 4-го аддзелу БРЭМ. Ад
кастрычніка 1939 г. па красавік 1940 г. упаўнаважаны 3-га аддзелу БРЭМ па групе
рускіх службоўцаў тэхнічнай канторы таго ж пададзелу. Ад 1942 г. чалец Аб’яднаньня
выпускнікоў Адэскай пяхотнай юнкерскай вучэльні. У 1943-1844 гг. выкладчык
рускай мовы на курсах японскай моладзі ў Харбіне. Ад 1944 г. старшыня кіраваньня
літаратурна-мастацкага гуртка імя генэрала Л. Г. Карнілава, пазьней чалец
кіраваньня гуртка. У жніўні 1944 г. паступіў на службу ў БРЭМ. У 1945 г. служыў
кладаўшчыком пякарні ў таварыстве “Пекар” у Харбіне.
Пасьля захопу савецкімі войскамі Харбіна ў 1945 г. Яўген Вішнеўскі быў дэпартаваны ў СССР ды, як вораг
Савецкай улады, рэпрэсаваны.
Яўген Вішнеўскі быў узнагароджаны ордэнам Сьвятога Ўладзімера 3-й
ступені з мячамі і 4-й ступені з мячамі ды бантам, Сьвятой Ганны 2-й ступені з
мячамі, 3-й ступені з мячамі ды бантам і 4-й ступені з надпісам “За адвагу”, Сьвятога
Станіслава 2-й ступені з мячамі і 3-й ступені з мячамі і бантам ды таксама ў
1917 г. Георгіеўскай зброяй.
Аўтар кнігі “Аргонавты белой мечты” (Харбін,
1933), дзе апавядаецца пра няўдалы паход на Якуцк.
Літаратура:
*
Вишневский Е. К. Аргонавты белой мечты. Описание
Якутского Похода Сибирской Добровольческой дружины, со вступительной статьей
Василия Логинова. Харбин. 1933. 198 с.
*
Логинов В. [Вступление] //
Вишневский Е. К. Аргонавты белой мечты. Описание
Якутского Похода Сибирской Добровольческой дружины. Харбин. 1933. С. 3-9.
Вишневский Е. К. Аргонавты белой мечты.
Описание Якутского похода сибирской добровольческой дружины. // Полярная
звезда. 1996. Якутск. № 4. C. 64-90; № 5. 1996. С. 74-95.
*
Шишигин Е. Уникальный документ об истории пепеляевщины. // Полярная
звезда. Якутск. № 4. 1996.С. 62.
Никифоров В. В. Вторжение Пепеляева в
Якутию. // Полярная звезда. Якутск. № 5. 1996. С. 64—73.
Антонов Е.
Северная «Одиссея» дружины Пепеляева // Полярная звезда. Якутск. № 5. 1996. С. 96.
*
Бяляк Г. Яўген Вішнеўскі. // Літоўка ды Саха. Сшытак 1. Койданава. 2011. С. 98.
*
Глазов В. Генерал Евгений
Вишневский и его «Аргонавты Белой Мечты». // Брестский курьер. Брест. № 27. 2
июля 2013. С. 20.
Акунин Б.
Якутский поход Пепеляева. // Якутск вечерний. Якутск. 9 августа 2013. С. 70.
* Ермоленко В. А., Черепица В.
Н. 400 имен: жизнеописание видных
деятелей истории и культуры Гродненщины (с древнейших времен до начала ХХ
века). Гродно. 2014. С. 330.
*
Евгений Вишневский - аргонавт белой мечты. // Имена и времена. 50
плакатов об известных личностях прошлого и настоящего, соединенных судьбами с
городом над Бугом. Автор идеи: Николай Александров. Ч. 2. Брест. 2015.
Гэраклія Бяляк,
Койданава
Евгений
Кондратьевич Вишневский - генерал
майор (15.08.1918). Из дворян Гродненской губернии. Окончил Брест-Литовскую
прогимназию и Одесское юнкерское пехотное училище (1898). Начал службу
вольноопределяющимся в Брест-Литовском крепостном пехотном полку (1894).
Подпоручик 7-го пехотного Ревельского полка (1899), поручик (1903). Участник
русско-японской войны и Первой мировой войны. Подполковник «за боевые отличия»
(1915), полковник (1916). Назначен командиром 64-го Сибирского стрелкового
полка, затем - 25-го Сибирского стрелкового запасного полка. Был ранен
(06.11.1914), награжден Георгиевским оружием. Член тайной офицерской
организации, командир монархического офицерского отряда, один из руководителей
восстания против большевиков в Томске в мае 1918 г. Командир 2-го Томского
(впоследствии 6-го Мариинского) полка войск Временного Сибирского
правительства. Начальник 2-й Сибирской стрелковой дивизии Средне-Сибирского
корпуса (23.06.1918 - 09.01.1919). Главный начальник Самаро-Уфимского края (с
11.12.1918). Исполнял должность начальника военно-административного управления
района Западной армии войск А. В. Колчака (15.04 -05.08.1919). Командирован в
распоряжение главнокомандующего Восточным фронтом (август 1919). Назначен
начальником 7-й стрелковой дивизии 1-й Сибирской армии. В составе войск
Временного Приамурского правительства был назначен командиром Сибирского
стрелкового полка, а затем - командиром 3-й отдельной стрелковой бригады.
Участник Сибирского Ледяного похода и Якутского похода генерала А.Н. Пепеляева
в 1922 г. Автор книги об этих событиях. Эмигрант, проживал в Китае. Бухгалтер в
издательстве «Гунн-Бао» (1930-1935). С 1936 г. служил в Бюро по делам
российских эмигрантов в Маньчжурии (БРЭМ), активно участвовал в работе
военизированных эмигрантских общественных организаций. Публиковал статьи по
военному делу в газетах и журналах. Автор воспоминаний, один из руководителей
РОВС в Харбине. Возможно, был депортирован в СССР и репрессирован. Автор труда "Аргонавты
белой мечты: Описание Якутского похода Сибирской добровольческой дружины"
(Харбин, 1933).
/Ермоленко В. А., Черепица В.
Н. 400 имен: жизнеописания видных
деятелей истории и культуры Гродненщины (с древнейших времен до начала ХХ
века). Гродно. 2014. С. 330./
Адам Мартынавіч Дзьмітрыеў - нар. у 1902 г.
у в. Ніканавічы Быхаўскага павету Магілёўскай губэрні Расейскай імпэрыі.
У
1912 г. Дзьмітрыевы пераехалі на жыхарства ў Сыбір. Пасьля ўсталяваньня
Савецкай улады Адам працаваў у валасным выканкаме. У пачатку 1920-х гадоў
скончыў камвуз, працаваў у вуездным рэўкаме, у губкаме партыі, упаўнаважаным па
збору харчовага падатку.
У
канцы 1922 г. ён чырванафлётца, потым палітработнік на Далёкаўсходнім флёце,
удзельнічаў у дэсанце ў Ахоцкім моры пры ліквідацыі рэшткаў “хэўраў” генэрала
Пепяляева, якія ўцякалі з Якутыі.
Ад
1925 г. Дзьмітрыеў на Балтыйскім флёце: памочнік камісара крэйсэра
“Прафінтэрн”, сакратар партыйнага камітэту брыгады эсьмінцаў ды інструктар
палітупраўленьня марскіх сілаў Балтыйскага мора.
У 1926 г. у часопісе “Красный Флот” было
надрукавана ягонае першае апавяданьне “За хищниками” - пра барацьбу
Далёкаўсходняй флятыліі супраць японскіх інтэрвэнтаў. У пачатку 1930-х гадоў
Дзьмітрыеў быў сярод стваральнікаў літаратурнага аб’яднаньня Чырвонай Арміі і
Флёту ЛАЧАФ. Напісаў раман „Адмирал Макаров“» (кн 1, 1934) аб барацьбе за
Савецкую уладу на Далёкім Усходзе.
Памёр Адам Дзьмітрыеў пасьля цяжкай хваробы
15 студзеня 1936 г. у Ялце, дзе і пахаваны.
Раманія Марыніст,
Койданава
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz